Apostoł Paweł pisał różne rodzaje listów. Pisał bardzo osobiste listy do szczególnych przyjaciół: Tymoteusza, Tytusa, Filemona. Pisał do nich rzeczy, których nie napisałby do nikogo innego. Jednak większość jego listów była skierowana do społeczności. Interesujące jest to, że ta grupa listów podążała za pewnym wzorcem. Wzór ten nazywam „metodą nauczania Pawła”. Patrząc na te listy, czasami musimy sobie przypomnieć, że wszystkie te pisma zostały pierwotnie napisane i dostarczone jako korespondencja. Nie były podzielone na rozdziały i nie były podzielone na wersety. Te rozdziały i wersety były uzupełnieniami redakcyjnymi dodanymi ponad tysiąc lat później (w latach 1500).
Używamy zapisów rozdziałów i wersetów, aby ułatwić wyszukiwanie różnych rzeczy. Znajdujemy konkretne myśli, konkretne słowa. Rozdziały i wersety pozwalają nam umieścić myśli pod mikroskopem. Nie zapominajmy jednak, że pierwotnie listy miały praktyczny i ukierunkowany cel. Prawie zawsze istniał jakiś problem, o którym pisał Paweł. Listy nie były pisane jako ciąg słów do zbadania pod mikroskopem, ale były pisane jako list, do przeczytania od początku do końca.
Większość tych listów składała się z trzech części. Po pierwsze, list odnosił się do jakiegoś problemu. Po drugie, list nauczał pewnych zasad dotyczących sposobu myślenia i działania Pana Boga. I wreszcie, w trzeciej części, list mówił odbiorcom, co oni mają zrobić. Apostoł Paweł prawie zawsze postępował zgodnie z tą sekwencją. Problem, nauki i wreszcie obowiązki odbiorcy. Zobaczymy tę metodę nauczania w kolejnych listach.
List do Galacjan
Jeden z pierwszych listów Pawła jest dobrym miejscem do rozpoczęcia. Dlaczego Paweł napisał ten list? Czy pojawił się jakiś problem? Tak, był tam duży problem. Ten list (składający się z sześciu rozdziałów) ładnie dzieli się na trzy części. Pierwsza część to około dwóch rozdziałów mówiących o problemach w Galacji. Druga część, około dwóch rozdziałów, mówi o naukach, które Paweł chciał, aby zrozumieli w związku z ich problemami. Trzecia część, około dwóch rozdziałów, mówi o tym, co Galacjanie mają robić, jakie działania mają podjąć, jak mają żyć. Zaleca pewną zmianę ich zachowania. Mówi im, jak mają stać się lepszymi naśladowcami Pana Jezusa, lepszymi chrześcijanami. Te trzy części występują w kolejności: problem, nauczanie, wskazówki, co mają robić; to jest klucz do metody nauczania ap. Pawła: najpierw problemy, po drugie – nauki, po trzecie – co należy robić.
Przyjrzyjmy się bardziej szczegółowo Listowi do Galacjan, rozdziałowi pierwszemu i drugiemu. Problem pojawił się po tym, jak Paweł spędził z nimi czas i nauczył ich o ofierze Pana Jezusa oraz o tym, iż ofiara Pana Jezusa jest jedynym możliwym rozwiązaniem, i że to wszystko jest darem, że jest to z łaski, a nie z uczynków.
Po tym, jak Paweł nauczał ich tych wszystkich rzeczy, niektórzy żydowscy nauczyciele przybyli do Galacji i zaczęli nauczać ich czegoś innego. Próbowali zniszczyć wszystko, czego nauczał Paweł. Wiemy, jak bardzo zdenerwowało to Pawła. Oto kilka cytatów z pierwszego i drugiego rozdziału, ap. Paweł mówi: „Dziwuję się, iż tak prędko dacie się przenosić od tego, który was powołał ku łasce Chrystusowej, do inszej Ewangelii”. „A to dla wprowadzonych fałszywych braci, którzy się wkradli [do Galacji]”. To był ten problem.
Następnie Paweł pisze dalej i widzimy, że mniej więcej w połowie rozdziału drugiego rozpoczyna on drugą część, nauczanie. Paweł naucza: „nie bywa usprawiedliwiony człowiek z uczynków zakonu, ale przez wiarę” (Gal. 2:16). „Bo jeźli przez Zakon jest sprawiedliwość, tedyć Chrystus próżno umarł” (Gal. 2:21). Czy czujecie, jak silne uczucia są wyrażone w tym zdaniu? Czy Chrystus mógł umrzeć bez żadnego celu? Paweł mówi: jeśli zbawienie pochodzi z uczynków, to Chrystus umarł bez żadnego celu (Gal. 3:2). Paweł podaje kolejną mocną myśl, mówi do Galacjan: Czy otrzymaliście ducha świętego we właściwy sposób? Kiedy go otrzymaliście? Gdy wypełnialiście uczynki Zakonu? Czy też otrzymaliście go tylko wtedy, gdy usłyszeliście o Chrystusie i przez słuchanie z wiarą? Są to niektóre z nauk z części drugiej.
Teraz Paweł przechodzi do części trzeciej (rozdziały 5 i 6), mianowicie, co powinni robić: „Duchem postępujcie [przez całe życie]” (Gal. 5:16). Następnie podaje im listę (Gal. 5:19). Ułatwia im to. Lista zawiera około dwudziestu pięciu pozycji, które mają sprawić, aby być prawdziwymi chrześcijanami. Pozwólcie, że wybiorę kilka wymaganych zachowań z Listu do Galacjan. Dla tej listy użyłem tłumaczenia o nazwie „The Message Bible”. Paweł pisze: W życiu chrześcijańskim nie ma miejsca na samolubstwo, współzawodnictwo lub egocentryzm. Nie ma miejsca na chęć kontrolowania innych ludzi lub zborów. Nie ma miejsca na umysłowe lub emocjonalne zanieczyszczenia. Nie ma miejsca na „nigdy niezaspokojone pragnienia”. Nie ma miejsca na zły humor.
On mówi, że nie możesz być słaby, jeśli chodzi o miłość. Nie możesz mieć uzależnień. Musisz przebaczać. Musisz nosić ciężary innych. Musisz szukać i znaleźć pracę, którą Pan Bóg chce, abyś wykonywał. Szukaj i znajdź ją. Paweł kontynuuje swoją myśl w wersetach 22-24 (wciąż w rozdziale 5). Jako chrześcijanin musisz mieć uczucia dla innych. W twoim życiu powinna być radość z Ewangelii, którą teraz znasz. Musisz mieć współczucie w swoim sercu. Musisz mieć podstawy świętości.
To tylko niektóre z elementów wymienionych przez Pawła. To część trzecia, na końcu jego listu: rozdziały 5 i 6.
Podsumowując List do Galacjan:
- Problem: Żydzi próbujący zniszczyć głoszoną przez Pawła Ewangelię mówiącą o łasce.
- Nauki: chodzi o poglądy, wiarę, tak jak Abraham miał relację z Panem Bogiem ze względu na swoją wiarę, a nie uczynki.
- Co robić: dwadzieścia pięć rzeczy, m.in. miłość, cierpliwość itp.
Spójrzmy teraz na List do Rzymian
Problem jest podobny: Żydzi chcący przestrzegać Zakonu. Paweł pisze: Doszedłem do wniosku, że prawdziwym Żydem nie jest człowiek, który jest Żydem tylko na zewnątrz, a prawdziwe obrzezanie nie jest tylko kwestią ciała. Prawdziwym Żydem jest ten, kto należy do Pana Boga sercem. Problemem jest myślenie, że sprawiedliwość można osiągnąć, przestrzegając Zakonu (Starego Testamentu). To był ich problem numer jeden.
Punkt 2. Jakie są nauki Pawła dotyczące tego problemu? Sprawiedliwość w oczach Pana Boga opiera się na wierze i poglądach. Nie na przestrzeganiu zbioru praw. Paweł poświęca jedenaście rozdziałów, od 1 do 11, na omówienie problemów i nauk. Następnie przechodzi do części trzeciej: co masz czynić? Rzym. 12:1. Teraz (z powodu problemów i nauk) Paweł podaje listę tego, co należy zrobić. Pierwszą rzeczą, którą mówi, jest: „przemieńcie się”. Zmieńcie samych siebie. To samo powiedział Galacjanom: „Stańcie się nowym człowiekiem, nowym stworzeniem” (Gal. 6:15). Co macie zrobić? I znowu następuje lista. Wszystkie wymagane elementy waszej zmiany, waszej przemiany, znajdują się w Liście do Rzymian w rozdziałach 12 i 13.
Musicie być pokorni, musicie mieć empatię, musicie mieć miłość, musicie się modlić, nie może pojawiać się dyskryminacja. Musicie szukać i rozpoznawać swoje talenty. Musicie być cierpliwi. Paweł ułatwia to swoim uczniom. W Liście do Rzymian znajduje się co najmniej czternaście lub piętnaście elementów chrześcijańskiego zachowania. Wymagane chrześcijańskie zachowanie. Wymieniłem tylko niektóre z nich, nie wszystkie.
To ta sama technika: najpierw problemy, potem nauki. A na końcu, co zrobić ze swoim życiem. Problemy i nauki: pierwsze 11 rozdziałów; co robić – rozdziały 12 i 13.
Spójrzmy na 1 List do Tesaloniczan
W 1 Liście do Tesaloniczan zaczyna on od ich problemów: mają oni dwa główne problemy. Pierwszym nie jest problem wiary. Problem polega na tym, że są prześladowani (1 Tes. 1:6). Drugim problemem jest problem z wiarą. Nie rozumieją oni dokładnie, w jaki sposób nastąpi zmartwychwstanie. W 1 Liście do Tesaloniczan 4:13-14 widzimy, iż myśleli oni, że tylko ci, którzy żyli, gdy Pan Jezus powrócił, będą mieli udział w Królestwie. Ci, którzy wcześniej umarli, zostaną pominięci.
Następnie Paweł przechodzi do części „nauki”, nauki o prześladowaniach. Mówi im: Nie zniechęcajcie się, byliście przykładem dla wszystkich innych wierzących (1 Tes. 1:7) oraz nauki o zmartwychwstaniu. W 1 Liście do Tesaloniczan 4:16 mówi, iż muszą zrozumieć, że „umarli w Chrystusie powstaną pierwsi”. Następnie przechodzi do tego, co nazywamy częścią trzecią: jak mają żyć. W rozdziale 4 Paweł mówi: Podsumowując, moi bracia, błagamy was, abyście nadal uczyli się coraz bardziej żyć w taki sposób, który podoba się Panu Bogu. Zauważcie, że nie mówi: musicie uczyć się spekulacji na temat tego, kiedy rozpocznie się Królestwo lub jakie kwestie techniczne musicie zrozumieć. A co Paweł robi w rozdziale 4? Od tego wersetu do końca listu omawia i wymienia (jest to trzecia część), jak mamy żyć i jak mamy zmienić nasze życie. Oto niektóre z pozycji w Liście do Tesaloniczan:
- wzajemnie się wspierajcie i pocieszajcie, wzajemnie się budujcie. Szanujcie starszych, bądźcie pokojowo nastawieni, pomagajcie sobie nawzajem, czyńcie dobro;
- unikajcie wszelkich pozorów zła, bądźcie wdzięczni, nie czyńcie niczego, co mogłoby zaszkodzić duchowi Ojca działającemu w waszym życiu;
- módlcie się, miejcie cierpliwość, wszystkiego doświadczajcie, zawsze się radujcie.
Następnie List do Efezjan
Sześć rozdziałów w naszym Nowym Testamencie. Paweł omawia problemy i nauki w rozdziałach 1, 2 i 3. Po tej dyskusji mówi „Amen” (co oznacza, że skończył tę część), a w kolejnym wersecie, w rozdziale 4 wersecie 1 rozpoczyna to, co nazywam częścią trzecią, co robić ze swoim życiem. W rozdziale 4 Paweł rozpoczyna listę prawie trzydziestu pięciu różnych zachowań, które według niego są konieczne. Mówi: musisz być pokorny, nie bądź pewny siebie, nie ma miejsca na zranioną dumę. Musisz rozwinąć cierpliwość, musisz być wyrozumiały, kochający, hojny, spokojny, tolerancyjny, życzliwy. Nie możesz chować urazy. Paweł mówi: przestańcie zachowywać się jak dzieci. Czyni to w sposób bardzo jasny i prosty do zrozumienia. To jest kolejna wspaniała lista. Módl się, śpiewaj, nie kłam, nie używaj brzydkich słów.
List do Hebrajczyków
Paweł nie zmienia swojej metody. Najpierw problemy: Hebrajczycy w tamtym czasie mieli wielkie nieporozumienia i błędne przyzwyczajenia. Źle rozumieli to, co robili aniołowie, źle rozumieli kapłaństwo, źle rozumieli uwielbianie Pana w świątyni.
Problemy i nauki mieszają się ze sobą, a Paweł pisze o nich w pierwszych siedmiu rozdziałach. I już wiecie, co robi dalej. Rozdział 12 do końca listu opisuje, co robić. Chodzi o poświęcenie: co robić, a czego nie. Pierwszą rzeczą, o której mówi Paweł, jest badanie na temat Pana Jezusa. Trzeba też dawać świadectwo, modlić się, być wdzięcznym, dochodzić do porozumienia z innymi, okazywać hojność i gościnność.
Okazywać empatię, szanować współmałżonka, szanować nauczycieli. Nie może być użalania się nad sobą, niezadowolenia, materializmu ani domysłów. Paweł mówi, że to jest to, co jest potrzebne, aby być chrześcijaninem.
List do Filipian
List do Filipian był zorganizowany w ten sam sposób. Sekret Listu do Filipian polegał na tym, że sytuacja była inna. Oni byli dobrą grupą. To było prawie tak, jakby mieli tak dobre zachowanie i byli tak dobrymi chrześcijanami, że otrzymali inne próby.
Na czym polegał problem w Filippi? Apostoł Paweł mówi, że zagrażają im niebezpieczni nauczyciele. Nauczyciele, którzy głosili o Panu Jezusie z zazdrości. Powiedział, że ci nauczyciele nauczali w duchu stronniczości. Kwestionował ich motywy. To wszystko znajduje się w rozdziale pierwszym. W rozdziale drugim mówi: nie martwcie się o tych wrogów, po prostu upewnijcie się, że wasze codzienne życie jest godne Ewangelii Chrystusowej (Filip. 1:27). Paweł nauczał ich również, że cierpienie z powodu bycia chrześcijaninem jest przywilejem. Takie nauki skierował do Filipian.
Następnie rozdział 3. Jest to kontynuacja rozdziału 2 zawierająca listę. Żyjcie razem w miłości. Nigdy nie działajcie przez próżną chwałę. Bądźcie pokorni. Nie kłóćcie się. Świećcie jak światła w ciemnym miejscu.
Bądźcie czujni, bądźcie świadomi odnośnie do tych nauczycieli, których ap. Paweł nazywa „psami”. Mówi, że są to ci, którzy forsują „rytuały i prawa”.
Nie pokładajcie ufności w ciele. Zostawcie przeszłość za sobą. Bądźcie dorośli, mamy perspektywę wykraczającą poza ten świat. Jesteśmy obywatelami nieba (Filip. 3:20). Paweł ponownie mówi: Strzeżcie się, jest wielu wrogów krzyża Chrystusowego (Filip. 3:18). Pomiędzy braćmi: pogódźcie się (przebaczajcie sobie nawzajem), bądźcie łagodni, mówcie Panu Bogu o każdej najmniejszej z waszych potrzeb, skupcie się na tym, co święte, sprawiedliwe i czyste. Bądźcie zadowoleni z tego, co macie. To jest lista Pawła, w części trzeciej, do Filipian.
List do Kolosan
Ma 4 rozdziały, pierwsze 2 to problemy oraz nauki. Rozdział 3 rozpoczyna listę.
Pozwólcie, że podzielę się moim podsumowaniem Listu do Kolosan – myślę, że zawiera ona dwadzieścia sześć pozycji. Po pierwsze, pozwólcie, że wymienię, czego ap. Paweł mówi, aby nie robić: żadnej niemoralności, nieczystości, oszczerstw, nieprzyzwoitych rozmów. Żadnego gniewu, złośliwości i kłamstwa. Następnie rzeczy, które mamy robić: kochać, być wdzięcznymi, szukać mądrości i mieć pokój Chrystusowy. Śpiewać, czynić wszystko w imieniu Pana Jezusa, mieć współczujące serca, być pokornymi, uprzejmymi i cierpliwymi. Jest jeszcze więcej rzeczy. Zachęcam do sporządzenia listy na podstawie waszego ulubionego tłumaczenia.
Listy te są uporządkowane dla naszej korzyści. Apostoł Paweł starał się uczynić je jasnymi i prostymi dla nas. Proste nie zawsze jednak oznacza łatwe. Jest praca do wykonania. To jest praca naszego życia. Dlaczego jest to ważne? W dzisiejszym świecie jesteśmy przytłoczeni informacjami i materiałami do badania. Nawet jeśli skupimy się tylko na Biblii, mamy Stary Testament, Nowy Testament, słowa Pana Jezusa, Ewangelie. Można by tak wymieniać i wymieniać. Czy niektóre rzeczy są ważniejsze od innych? Z pewnością możemy uczyć się ze wszystkiego, ale nic nie może się równać ze słowami Pana Jezusa. Następnie postawiłbym na słowa apostoła Pawła.
Kiedy Paweł mówi o problemach w Galacji i Rzymie, możemy uczyć się na ich błędach. Również, kiedy mówi w nauczaniach o Panu Bogu i Jego zasadach, jest to bardzo ważne. Musimy znać, rozumieć i naśladować te zasady oraz wartości.
Ale trzecia część w tych listach jest tym, co zmienia nasze życie. To jest to, czego potrzebujemy, aby stać się podobnymi do Jezusa Chrystusa. Jest to więc priorytet. Nie chodzi o to, żebyśmy całkowicie ignorowali inne rzeczy, ale zmianę samego siebie musimy umieścić bardzo wysoko na naszej liście priorytetów. Przejrzyjmy te rozdziały. List do Galacjan rozdziały 5-6, List do Efezjan rozdziały 4-6, 1 List do Tesaloniczan rozdziały 4-5, List do Rzymian rozdziały 12-13, List do Hebrajczyków rozdziały 12-13, List do Kolosan rozdziały 3-4, w Liście do Filipian są to trzy ostatnie rozdziały. To około szesnastu rozdziałów, które zmienią nasze życie. I tego właśnie potrzebujemy – potrzebujemy zmiany naszego życia. Ap. Paweł podsumowuje to na końcu swojego Listu do Galacjan – rozdział 6:15. Liczy się to, czy naprawdę zostaliśmy przemienieni w nowych i innych ludzi.
Nie przejmujmy się długością tych listów, zawierają one znaczną liczbę powtórzeń. Pojęcia i słowa o podobnym znaczeniu można pogrupować: wiele z nich należy do kategorii miłości, jak uprzejmość, noszenie brzemion innych, łagodność, przebaczenie. Wszystkie one odnoszą się do miłości. Ap. Paweł z pewnością był mistrzem w nauczaniu i umieszcza wykazy potrzebnych zachowań na końcu każdego z tych listów. To, co nauczyciel umieszcza na końcu, jest tym, co chce, abyśmy zapamiętali.
Wspomniałem listy, które wyodrębniłem z tych ksiąg Biblii. Ale moim pragnieniem jest, abyście stworzyli swoje własne listy, czytając te części w swoich ulubionych tłumaczeniach. Umieśćcie swoje listy w telefonie. Umieśćcie je na drzwiach lodówki. Umieśćcie skrót na stronie głównej komputera. To nie jest przytłaczające. Jest wykonalne. Apostoł Paweł zrobił to, abyśmy odnieśli sukces w swoich wysiłkach, by coraz bardziej upodabniać się do Chrystusa. Dziękuję. Niech Pan Bóg błogosławi nas wszystkich.