Rady św. Pawła dotyczące miłości
„Umiłowani, miłujmy się nawzajem, gdyż miłość jest z Boga, i każdy, kto miłuje, z Boga się narodził i zna Boga. Kto nie miłuje, nie zna Boga, gdyż Bóg jest miłością” — 1 Jana 4:7-8.
Chrześcijanie co do zasady wiedzą, że 13 rozdział pierwszego Listu do Koryntian jest „rozdziałem miłości” w Piśmie Świętym. Podobnie, z reguły dość powszechną wiedzą wśród chrześcijan jest to,że Jan 3:16 mówi nam o tym, że miłość Pana Boga do ludzkości była tak wielka, że dał On swojego jedynego Syna, aby umarł w celu odkupienia nas wszystkich. Związek pomiędzy tymi dwoma fragmentami jest istotny. Św. Paweł, w swoim Liście do Koryntian, opisuje wiele aspektów miłości na podstawie zachowań oraz działań, które ona wywołuje. Święty Jan opisuje najwspanialszą manifestację miłości, którą znamy – ofiarę złożoną przez Pana Boga z życia Jego jedynego Syna oraz dobrowolne położenie swego życia w ofierze przez Pana Jezusa, jako ofiara okupowa za wszystkich ludzi.W pewnym sensie, postępowanie Pana Boga było czymś naturalnym, ponieważ Jan mówi nam, że „miłość jest z Boga”, a „Bóg jest miłością” (1 Jana 4:7-8). Charakter Naszego Stwórcy doprowadził do tego, że wyratował On ludzkość z grzechu i śmierci. „Bóg zaś daje dowód swojej miłości ku nam przez to, że kiedy byliśmy jeszcze grzesznikami, Chrystus za nas umarł” – Rzym. 5:8.To, co opisaliśmy przy pomocy świadectw z Pisma Świętego, jest „doskonałą miłością” – miłością Bożą, która pochodzi od Pana Boga, miłością, która jest istotą Jego natury i charakteru. To właśnie jest to, co apostoł Paweł stara się opisać w 13 rozdziale Pierwszego Listu do Koryntian aby pomóc nam, byśmy mogli lepiej to zrozumieć. Po opisaniu darów ducha świętego w rozdziale 12 podsumowuje on te myśli i zarazem wprowadza nas do rozdziału 13 poprzez słowa: „Starajcie się tedy usilnie o większe dary łaski; a ja wam wskażę drogę jeszcze doskonalszą” (1 Kor. 12:31).
Agape
W języku, w którym napisany był pierwotnie Nowy Testament, wszystkie wyrazy przetłumaczone jako „miłość”, a które zostały do tej pory przytoczone w tym artykule, pochodzą z greckiego słowa agape (lub jako forma czasownika – agapao). Również w 13 rozdziale Pierwszego Listu do Koryntian każde słowo „miłość” jest przetłumaczone z greckiego agape. Czym jest miłość agape?
Agape – miłość doskonała, miłość Boska, jest to słowo często używane do opisywania miłości w Nowym Testamencie. Występuje ono 257 razy. Drugim po nim najczęściej używanym słowem przetłumaczonym jako „miłość” jest phileo (czułość), które odnajdujemy w Nowym Testamencie 54 razy, a kolejne to philadelphia (miłość do naszych braci) występujące 7 razy. Często podawaną definicją agape jest ta, że jest to miłość bezinteresowna– miłość, która nie jest powodowana korzyściami własnymi. Nie ma żadnych warunków i oczekiwań związanychz tym rodzajem miłości, takich jak na przykład: „Jeśli to dla mnie zrobisz, będę cię kochać”. Agape jest miłością, która nie stawia wymagań temu, którego dotyczy. Jest to miłość, która nie oczekuje niczego w zamian. To miłość nawet do tych, których możemy uważać za nieprzyjaciół. Pan Jezus wyraża to słowami: „A jeśli miłujecie tych, którzy was miłują, na jakąż wdzięczność zasługujecie? Wszak i grzesznicy miłują tych, którzy ich miłują. Ale miłujcie nieprzyjaciół waszych i dobrze czyńcie, i pożyczajcie, nie spodziewając się zwrotu, a będzie obfita nagroda wasza,i synami Najwyższego będziecie, gdyż On dobrotliwy jest i dla niewdzięcznych, i dla złych” (Łuk. 6:32,35).
Inna definicja agape to miłość oparta na wspólnych cechach. Na przykład, możemy pomyśleć lub powiedzieć: „Jesteś moim bliźnim, dlatego cię miłuję” lub „Jesteś stworzeniem Bożym, dlatego cię miłuję, ponieważ kocham i doceniam wszystkie rzeczy, które zostały stworzone przez Naszego Stwórcę”, albo „Jesteś moim współtowarzyszem wędrówki po Wąskiej Drodze, która wiedzie do życia; dlatego, troszczę się o ciebie i zrobię wszystko, co w mojej mocy by cię wspierać i ci dopomagać”.Ten sposób rozumienia agape sugeruje, że istnieje specjalna powinność miłości i troski, którą jesteśmy winni sobie nawzajem ze względu na łączące nas cechy wspólne. Niektóre źródła badań nad Biblią opisują zatem agapejako miłość opierającą się na zasadach. Poniżej przedstawione są definicje pochodzące z trzech źródeł:
„Agape jest to miłość spontaniczna, nie troszcząca się o swoje. Jest to miłość oparta »na zasadach«”(The Companion Bible, red. E. W. Bullinger).
„[Agape], generalnie rzecz ujmując, oznacza moralną życzliwość, która wynika raczej z szacunku, zasad lub obowiązku, niż z atrakcyjności lub wdzięku […], miłość dla tych, którzy na nią nie zasługują, pomimo rozczarowań i odrzucenia z ich strony […]. Chociaż agape jest bardziej związana z zasadą moralną niż z upodobaniami lub sympatiami, nie oznacza ona oziębłej uprzejmości religijnej wynikającej jedynie z obowiązku, jak dowodzą tego przykłady biblijne” (Baker Encyclopedia of the Bible, red. Walter A. Elwell).
Vine’sExpository Dictionary of New Testament Words [„Słownik Vine’a Objaśniający Słowa Nowego Testamentu”] zawiera wspaniałe, gruntowne rozważania dotyczące miłości agape: „Agape i agapao są użytew Nowym Testamencie do:
(a) opisania postępowania Pana Boga względem Swojego Syna (Jan 17:26); względem ludzkości w ogóle(Jan 3:16; Rzym. 5:8) oraz względem tych, którzy wierzą w Pana Jezusa Chrystusa (Jan 14:21);
(b) przekazania Jego dzieciom Jego woli dotyczącej ich zachowania wobec siebie (Jan 13:34) i wobec wszystkich ludzi (1 Tes. 3:12; 1 Kor. 16:14; 2 Piotra 1:7);
(c) wyrażenia podstawy natury Pana Boga (1 Jana 4:8).
Miłość może być poznana jedynie poprzez działanie, które ona powoduje. Boża miłość widoczna jestw darze, którym był Jego Syn (1 Jana 4:9-10). Nie jest to oczywiście miłość wynikająca z upodobania lub sympatii, to znaczy, że nie została ona wywołana jakąkolwiek doskonałością u osób, których ona dotyczy (Rzym. 5:8). Było to działanie Bożej woli podejmującej przemyślaną decyzję, bez podania przyczyny, poza tą, że było to działanie zgodne z charakterem Pana Boga (por. 5 Mojż. 7:7-8).
Taką miłość wśród ludzi okazywał […] Pan Jezus Chrystus (2 Kor. 5:14; Efezj. 2:4; 3:19; 5:2), miłość chrześcijańska jest owocem ducha rozwijającym się w wierzących (Gal. 5:22).
Miłość chrześcijańska […] okazywana braciom albo też wszystkim ludziom, nie jest impulsem wynikającym z uczuć, nie zawsze wiąże się z naturalnymi sympatiami, ani nie kieruje się jedynie ku tym, z którymi jesteśmy związani. Miłość szuka dobra wszystkich (Rzym. 15:2)i nikomu nie czyni krzywdy (Rzym. 13:8-10); miłość szuka okazji, aby czynić »dobrze […] wszystkim, a najwięcej domownikom wiary« (Gal. 6:10). Zobacz też:1 Kor. 13 oraz Kol. 3:12-14”.
13 rozdział Pierwszego Listu do Koryntian zawiera wspaniały, szczegółowy opis miłości agape sporządzony przez apostoła Pawła – w jaki sposób manifestuje się poprzez działanie, tolerancję i opanowanie.
Mówi on po pierwsze, że miłość jest cierpliwa. Wszyscy różnimy się od siebie i nawet ci, którzy są naszą rodziną, współmałżonkami, braćmi, mówią rzeczy lub zachowują się w sposób, który może nas zaskoczyć lub zirytować. Miłość powinna kierować nami, abyśmy byli cierpliwi i akceptowali te różnice.
Kiedy te odmienności lub rozdrażnienie wystawiają naszą cierpliwość na próbę i czujemy, że musimy im zwrócić uwagę, miłość powinna powstrzymać nas przed używaniem ostrych słów. Jest tak dlatego, że miłość jest uprzejma w swoim postępowaniu.
Miłość nie jest zazdrosna. Nie zazdrości tego,co posiadają lub czym cieszą się inni. U podstaw miłości agape leży poszukiwanie i czynienie tego, co jest dobre dla innych i co będzie dla nich błogosławieństwem, nawet naszym własnym kosztem lub na naszą niekorzyść. Zapewniając okup, tak Pan Bóg, jak i Pan Jezus pokazali działanie tej zasady. Zazdrość i zawiść są przeciwieństwem agape. Powinniśmy być czujni, by zauważać wszelką skłonność do zazdrości o związki, stan posiadanialub możliwości innych.
Miłość nie przechwala się i nie jest arogancka. Miłość powinna chronić nas przed obnoszeniem sięz wyjątkowymi uczynkami, których dokonaliśmy lub sukcesami, które osiągnęliśmy. Czasem jest to bardzo trudne do osiągnięcia, jeśli zrobiliśmy coś wspaniałego dla innej osoby lub osiągnęliśmy sukces osobisty, a wydaje nam się, że druga osoba tego nie zauważa lub nie docenia.
Miłość nie jest niekulturalna. Nie jest niegrzeczna. Miłość skłania nas do kulturalnego oraz dyskretnego działania i wypowiadania się w każdej sytuacji, niezależnie od działań lub słów innych.
Miłość nie jest samolubna. Tak łatwo jest w naszym życiu pełnym napięcia myśleć przede wszystkim o tym „czego ja potrzebuję”. Jeśli miłość kontroluje jednak nasze serca, będzie sprawiać, że będziemy w pierwszej kolejności szukać dobra innych.
Miłość nie ulega łatwo złości. Miłość nie będzie podejrzewać, że okazjonalny nieprzyjemny nastrój lub komentarz drugiej osoby jest atakiem, lub krytyką skierowaną w naszą stronę. Kiedy miłość przejmie całkowitą kontrolę, takie sytuacje nie obrócą się w kłótnię lub ostrą wymianę zdań.
Miłość nie zachowuje w pamięci złych uczynków popełnionych przez innych. Miłość nie „prowadzi rankingów”. Miłość przebaczy zło, które ucierpimy i odrzuci pokusę by do tego wracać po jakimś czasie.
Miłość nie zachwyca się złem, lecz raduje sięz prawdy. Miłość chroni nas przed napawaniem się grzechami, upadkami i niepowodzeniami innych. Miłość przypomina nam, że „my też upadamy”, zauważa dobro w innych i cieszy się nim.
Miłość wszystko znosi. Zniesie nieporozumieniai urazy, które pojawiają się w każdym związku. Przykryje wszystkie te rzeczy w nadziei, że rozwiązanie problemu na pewno się znajdzie, nawet jeśli nie nastąpi to od razu. Ważną rzeczą jest by nigdy nie pozwolić, by nasze serce zatwardziło się w stosunku do innych.
Miłość zawsze ufa. Przyjmuje za pewnik wszystkie słowa i działania podejmowane przez innych. Nie doszukuje się ukrytych motywów w tym, co inni mówią lub czynią. Nadzieja miłości nigdy nie gaśnie. Zawsze oczekuje najlepszego. Nadzieja miłości na pozytywny rezultat lub rozwiązanie problemu trwa, nawet gdy nie wydają się one prawdopodobne.
Miłość zawsze trwa. Może ona przetrwać wszystkie możliwe trudności.
Ostatnim określeniem miłości jest to, że ona nigdy nie zawodzi. Tak, jak słowo Pana Boga nigdy nie zawodzi odnośnie do wykonania tego, co On zamierzył (Izaj. 55:11), agape, która pochodzi od Pana Boga, też nigdy nie zawodzi. Miłość Boża przewyższa ułomności ludzkości. Jego miłość będzie skuteczna w wyzwoleniu ludzkości ze skraju całkowitego upadku.
„A myśmy poznali i uwierzyli w miłość, którą Bóg ma do nas. Bóg jest miłością, a kto mieszka w miłości, mieszka w Bogu, a Bóg w nim. Miłujmy więc, gdyż On nas przedtem umiłował” – 1 Jana 4:16,19.
Św. Paweł podsumowuje swój opis agape wyjaśnieniem, że pozostałe elementy Bożego postępowania z ludźmi, takie jak proroctwa i dary ducha, przeminą, ponieważ wypełniły swój cel w przeszłym czasie i dyspensacjach. Trzy istotne elementy pozostaną – wiara, nadzieja i miłość. Agape jest z nich największą.
„Nowe przykazanie daję wam, abyście się wzajemnie miłowali, jak Ja was umiłowałem; abyście się i wy wzajemnie miłowali. Po tym wszyscy poznają, żeście uczniami moimi, jeśli miłość wzajemną mieć będziecie” – Jan 13:34-35.